از وسایل تعیین حد انقباض خاک به منظور اندازه گیری حد انقباض خاکهای رسی استفاده می شود. وقتی یک خاک رسی اشباع به تدریج خشک و رطوبت خود را از دست می دهد، حجم آن کاهش می یابد. در حین خشک شدن، شرایطی فراهم می شود که با خشک شدن بیشتر خاک، رطوبت نیز کم می شود ولی تغییری در حجم خاک ایجاد نمی شود. بنابراین حجم نمونه مرطوب در رطوبت حد انقباض، مساوی حجم آن در حالت خشک است. درصد رطوبت خاک که در آن کاهش حجم متوقف می شود، به عنوان حد انقباض تعریف می گردد.